De afgelopen maanden werden historische liften, die vooral in Brusselse gebouwen nog veelvuldig te vinden zijn, bedreigd door een verplichte modernisering die op til staat. Deze majestueuze complexen kunnen worden beschouwd als architecturaal erfgoed.
Volgens de huidige regelgeving moeten deze bijzondere liften vóór 31 december 2022 echter worden gemoderniseerd. Een verplichting die weinig tijd zou laten voor (mede)eigenaars. Zij staan onder druk om tijdig aan deze verplichting te voldoen, zonder zotte kosten te maken of haastwerk. Er is uiteindelijk beslist om de termijnen voor de modernisering van historische liften te verlengen. Hetgeen zal gelden voor alle liften van vóór 1958.
Volgens de Externe diensten voor technische controle op de werkplaats (EDTC) zijn er vandaag 3.750 liften van vóór 1958 in België. Het aandeel historische liften moet nog op regionaal niveau worden bepaald.
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Waar ongeveer 2/3 van de historische liften zich bevinden, is bijzonder actief op dit vlak en heeft onder impuls van Pascal Smet al middelen vrijgemaakt hiervoor. Ook de andere twee regio's zijn vastbesloten om hun bijdrage te leveren.
Er zijn twee mogelijkheden:
1/
Liften die vóór 1958 in gebruik zijn genomen maar geen historische waarde hebben. De uiterste datum voor modernisering van deze liften wordt 31 december 2023, d.w.z. één jaar later dan de huidige regelgeving (KB van 9 maart 2003 rond de veiligheid van liften).
2/
Liften mét historische waarde die vóór 1958 in gebruik zijn genomen. Voor deze liften moeten alternatieve oplossingen worden gezocht, die voldoende veilig is. Die alternatieven moeten een evenwicht vinden tussen prijs, historische waarde en veiligheid.
Deze liften krijgen 5 jaar uitstel ten opzichte van de huidige regelgeving (KB van 9/3/2003) en moeten uiterlijk op 31 december 2027 zijn gemoderniseerd.
- Voorts zal een reeks andere wijzigingen worden doorgevoerd in het koninklijk besluit rond de veiligheid van liften, waarvan de belangrijkste:
- Er wordt een definitie van “historische lift” ingevoerd (op basis van een regionale erkenning)
- Een veiligheidschecklist zal niet op dezelfde wijze toegepast worden voor historische liften • Bepaalde fysieke sloten mogen worden vervangen door elektronische oplossingen
- Historische liften zullen aan een afdoende veiligheidsniveau moeten voldoen, dat niet langer en niet gelijkgesteld is aan liften die na 1958 in gebruik zijn genomen, zoals vandaag het geval is
Naast deze wijzigingen zoekt de FOD Economie verder naar oplossingen om een reeks problemen die zich stellen met historische liften op te lossen. De FOD Economie zal daarvoor beroep doen op de Externe diensten voor technische controle.
“Deze liften, ingewerkt in monumentale trappenhallen, bezitten ontegensprekelijk een enorme erfgoedwaarde”, zegt viceeersteminister Pierre-Yves Dermagne. “Het zijn stuk voor stuk juweeltjes, die voor de (mede) eigenaars helaas een bron van zorgen zijn geworden. De druk vanuit de syndicus of de liftmaatschappijen om snel-snel en tegen een hoge kost te moderniseren is onhoudbaar, en er is er vaak geen enkele garantie dat de historische waarde zal worden gerespecteerd. Die zorgen nemen we nu weg.”
“Het behoud van de vele prachtige historische liften in Brussel is één van mijn prioriteiten. Ik ben mijnheer Dermagne erg dankbaar omdat hij dit dossier ook op federaal niveau in handen genomen heeft.
Dankzij onze initiatieven via Homegrade, de uitstekende samenwerking tussen het federale niveau en de gewesten en de, vandaag aangekondigde, aanpassingen in de wetgeving kunnen de liften met erfgoedwaarde blijven bestaan. Ik ben tevreden dat de historische liften in de toekomst als een specifieke categorie zullen worden erkend. Dat is wat wij als Brussels Gewest wilden. Zo kan er worden gemoderniseerd zonder de erfgoedkenmerken te schaden.
Dankzij de extra termijn tot in 2027 kunnen eigenaars ingrepen voorbereiden volgens de regels van de kunst.
INFO
Persbericht van 08-07-2021 van de heer Pierre-Yves Dermagne, vicepremier en minister van Economie en Arbeid. Zie https://dermagne.belgium.be/