Asbest
Asbest is een schadelijke stof die in meer
dan 3.500 materialen verwerkt is. In de vorige
eeuw was asbest populair vanwege de vele
nuttige toepassingen, maar ondertussen
kennen we de grote gezondheidsrisico’s.
Vaak weten we niet dat asbest ook in onze
eigen woning of onze gebouwen verborgen
zit.
In een asbestveilig gebouw werden geen asbestmaterialen aangetroffen of enkel asbestmaterialen met een laag risico voor de gezondheid of het leefmilieu. Asbestveilig betekent dus niet hetzelfde als asbestvrij. Er kunnen ook materialen aanwezig zijn met een laag risico, zoals typische venstertabletten uit Masal of een bakelieten tellerkast in goede staat, of verborgen in wanden, vloeren of onder de grond. De aanwezige asbestmaterialen worden veilig beheerd om de asbestveilige toestand te behouden.
Een gebouw is niet-asbestveilig als er asbestmaterialen aanwezig zijn met een verhoogd risico voor de gezondheid of het leefmilieu. Het asbestattest geeft advies over hoe u best omgaat met deze materialen.
Asbestattest gemene delen
Een asbestattest informeert u waar asbest
aanwezig is in een gebouw en of het
gebouw bij normaal gebruik asbestveilig
is of niet. Asbestvezels kunnen vrijkomen
bij beschadiging of veroudering van
asbestmaterialen. Inademing van deze
asbestvezels kan gevaarlijk zijn. Jeugdige
longen zijn daarbij extra gevoelig.
Voor de gemene delen in mede-eigendom is vanaf 1 januari 2027 een afzonderlijk asbestattest nodig. Indien er bij een overdracht vóór 1 januari 2027 al een asbestattest gemene delen voorhanden is, dan moet dit wel verplicht meegedeeld worden aan de kandidaat-verwerver.
7 goede redenen om nu al een
asbestattest te laten opmaken
De gezondheid van de bewoners
Het asbestattest informeert over de
aanwezige asbestmaterialen en hoe
daarmee om te gaan. Zo kunt u de juiste
maatregelen nemen om de gezondheid van
de bewoners en gebruikers van het gebouw
te vrijwaren. Niet alle asbestmaterialen
moeten verwijderd worden; soms volstaat
het om de materialen veilig te beheren om
gezondheidsrisico’s te vermijden.
Volledig en correct informeren van
nieuwe eigenaars
Een nieuwe (mede-)eigenaar wil
geïnformeerd zijn over alle delen
van het gebouw, dus ook over de
gemeenschappelijke delen zoals het
dak, de traphal, eventueel de lift en het
stooklokaal.
Beschikbaarheid van asbestdeskundigen en de lifttechnicus indien van toepassing Naarmate de deadline voor een asbestattest gemene delen nadert, zal de beschikbaarheid van asbestdeskundigen afnemen. Er kunnen langere wachttijden optreden en de tarieven kunnen hierdoor tijdelijk hoger liggen. Door nu al een asbestattest te laten opmaken, kunnen alle onderzoeken mooi gespreid worden tot eind 2026.
Door de asbestinventarisatie nu al in te plannen heeft u ook voldoende tijd om een lifttechnicus in te plannen, die op hetzelfde moment aanwezig moet zijn om de toegang tot de liftinfrastructuur te voorzien.
Blokkeren van privatieve verkopen
vermijden
Vanaf 1 januari 2027 moet er bij de verkoop
van een privatieve kavel ook een asbestattest
voor de gemene delen beschikbaar zijn.
Door tijdig het asbestattest voor de gemene
delen te laten opstellen, vermijdt u het risico
om een privatieve verkoop te blokkeren.
Een betere kostprijsinschatting bij
renovatie
Met het asbestattest gemene delen
met aanvullend onderzoek kunt u beter
inschatten welke kosten er kunnen opduiken
tijdens een renovatie en onvoorziene
meerkosten vermijden.
Asbestinventaris voor werkgevers
Als een VME zelf werknemers in dienst heeft,
is ze als werkgever verplicht om over een
asbestinventaris te beschikken volgens de
codex over het welzijn op het werk. Laat een externe werkgever zijn werknemers in
opdracht van de VME werken uitvoeren in
de gemene delen dan heeft die ook een
codex-asbestinventaris nodig, bijvoorbeeld
voor keuringen, poetsen, onderhouds- of
herstellingswerken. Een asbestattest van de
gemene delen met aanvullend onderzoek is
hiervoor bruikbaar als startpunt.
De beheersplicht
Een VME is net als iedereen die
asbestmaterialen beheert, verplicht om alle
maatregelen te nemen om het gevaar voor
de gezondheid van de mens of voor het
milieu te voorkomen of te beperken. Dit is
een verplichting uit de milieuwetgeving.
Het asbestattest brengt de asbestmaterialen
in kaart en informeert over de te nemen
maatregelen om tot een asbestveilig
gebouw te komen en te voldoen aan deze
beheersplicht.
Het verloop van het onderzoek
Vooronderzoek
Om het onderzoek ter plaatse goed voor
te bereiden, voert de asbestdeskundige
een vooronderzoek uit. Het is belangrijk
dat u de deskundige alle nuttige informatie
bezorgt, zoals bouwplannen, bestaande
asbestinventaris, facturen en offertes
over uitgevoerde renovatiewerken of
asbestverwijderingswerken. Ook foto’s van
voor, tijdens en na de werken kunnen nuttig
zijn.
Toegankelijkheid en veiligheid
Een eigenaar is verplicht de
asbestdeskundige een veilige en
volledige toegang te bieden voor de
asbestinventarisatie. Het is aangewezen dat u als syndicus of vertegenwoordiger van de
VME de deskundige begeleidt tijdens het
onderzoek en zorgt voor een vlotte toegang
tot alle ruimtes in het gebouw die tot de
gemene delen behoren.
Technische ruimtes
Tip Laat de asbestinventarisatie tegelijkertijd uitvoeren met het periodieke onderhoud of keuring van de liftinfrastructuur.
Grotere gebouwen vragen vaak extra aandacht voor bepaalde ruimtes zoals technische installaties.
De asbestdeskundige moet ook deze ruimtes onderzoeken. Liftmachinekamers en liftschachten hebben een grote kans op aanwezigheid van risicovolle asbestmaterialen zoals broze Pical-platen.
De syndicus informeert de asbestdeskundige over alle technische ruimtes in het gebouw, die door de deskundige onderzocht moeten worden. Als de asbestdeskundige niet bevoegd is om bepaalde ruimtes te onderzoeken, moet een externe technicus aanwezig zijn, vooral bij liftinfrastructuur is dit belangrijk. Als u dus een afspraak inboekt voor inventarisatie, vraag dan meteen of die bevoegd is voor onderzoek van de liftinfrastructuur. Indien een extern persoon nodig is, moet u er voor zorgen dat die ook aanwezig kan zijn wanneer het plaatsbezoek wordt uitgevoerd.
De asbestdeskundige mag geen onderzoeksbeperking rapporteren omwille van de afwezigheid van die externe persoon. Dit betekent dus dat die het asbestattest dan niet kan afwerken. Onder strikte voorwaarden mag de asbestdeskundige wel een onderzoeksbeperking rapporteren bij afwezigheid van de externe persoon:
- Als de asbestdeskundige kan motiveren dat er geen extern persoon binnen een redelijke termijn aanwezig kan zijn,
- en van de syndicus een kopie heeft ontvangen van een bestaande (CODEX-) asbestinventaris waarin de liftinfrastructuur beschreven staat.
Asbestinventarisatie ter plaatse
De asbestdeskundige inventariseert
asbestverdachte materialen en volgt daarbij
de richtlijnen van het inspectieprotocol.
Bij een aanvullend onderzoek kan de
deskundige destructieve handelingen
uitvoeren, roerende goederen onderzoeken,
moeilijk toegankelijke ruimtes onderzoeken
en aanvullende monsternames uitvoeren.
Monstername
De asbestdeskundige beoordeelt op
basis van ervaring en expertise of een
materiaal asbestverdacht is. Voor sommige
materialen is een monstername verplicht
om uit te sluiten of er asbest aanwezig is. De
deskundige volgt hierbij de richtlijnen voor
gemene delen uit het inspectieprotocol en
fixeert het monsternamepunt op duurzame
wijze.
Na het plaatsbezoek
De asbestdeskundige wacht eventueel op de
labo-analyse van de monsters, verwerkt alle
gegevens in de OVAM-databank en bezorgt u het asbestattest als pdf-bestand. Als mede-eigenaar kunt u het asbestattest van de
gemeenschappelijke delen raadplegen in de
Woningpas.
De geldigheidsduur van een asbestattest bedraagt standaard tien jaar. In sommige gevallen geldt een kortere geldigheidstermijn, bijvoorbeeld wanneer er asbesthoudende materialen aanwezig zijn die een hoog risico inhouden. In het geval dat er geen asbestmaterialen gevonden zijn, is een asbestattest onbeperkt geldig.
Mijlpalen
- Bij overdracht is het vanaf 23 november 2022 verplicht om een asbestattest te laten opmaken.
- Vanaf 1 januari 2027 is er een algemene verplichting om over een asbestattest te beschikken voor de gemene delen in mede-eigendom.
- Tegen 2032 moet elke eigenaar van een gebouw van voor 2001 een asbestattest hebben (ongeacht verkoop of overdracht)
OVAM
Joeri Januarius
Team Asbestafbouw
joeri.januarius@ovam.be
www.asbestinfo.be